(2) Rozwój technologii cyfrowych i internetu zmienił sposób rozpowszechniania programów telewizyjnych i radiowych oraz sposób dostępu do takich programów.
Coraz więcej użytkowników chciałoby posiadać dostęp do programów telewizyjnych i radiowych, zarówno w czasie rzeczywistego nadawania, jak i na żądanie, za pośrednictwem tradycyjnych kanałów takich jak przekaz satelitarny czy sieć kablowa, a także w ramach usług online.
W związku z tym organizacje radiowe i telewizyjne oprócz nadawania własnych programów telewizyjnych i radiowych coraz częściej oferują dodatkowe usługi online związane z takimi nadaniami, takie jak usługi typu simulcasting czy catch-up. Reemitenci, którzy gromadzą nadawane programy telewizyjne i radiowe w pakiety i przekazują je użytkownikom równocześnie z pierwotną transmisją tych programów, bez zmian i w całości, wykorzystują różne techniki reemisji, takie jak sieć kablowa, przekaz satelitarny, transmisja cyfrowa drogą naziemną, przekaz w systemach sieci mobilnych lub sieci zamkniętych opartych na protokole IP czy otwarty internet.
Ponadto reemitenci, którzy rozpowszechniają programy telewizyjne i radiowe wśród użytkowników korzystają z różnych sposobów uzyskiwania sygnału będącego nośnikiem programów od organizacji radiowych i telewizyjnych, w tym za pomocą wprowadzania bezpośredniego. Wśród użytkowników obserwuje się rosnące zapotrzebowanie na dostęp do programów telewizyjnych i radiowych, które pochodzą nie tylko z ich państwa członkowskiego, lecz również z innych państw członkowskich.
Do grona takich użytkowników należą członkowie mniejszości językowych Unii oraz osoby, które mieszkają w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie ich pochodzenia.
- = -
(7) Należy zatem ułatwić transgraniczne świadczenie dodatkowych usług online związanych z nadaniami, oraz reemisji programów telewizyjnych i radiowych pochodzących z innych państw członkowskich poprzez dostosowanie ram prawnych w odniesieniu do wykonywania praw autorskich i praw pokrewnych dotyczących tych działań.
Tego dostosowania powinno się dokonać uwzględniając finansowanie i produkcję treści kreatywnych, a w szczególności utworów audiowizualnych.
- = -
(14) Reemitenci mogą stosować różne technologie przy dokonywaniu równoczesnej, niezmienionej i pełnej reemisji pierwotnej transmisji nadawanych programów telewizyjnych i radiowych z innego państwa członkowskiego do powszechnego odbioru.
Reemitenci mogą uzyskiwać sygnał będący nośnikiem programu od organizacji radiowych i telewizyjnych, które same przekazują ten sygnał do odbioru publicznego, na różne sposoby, na przykład w drodze wychwytywania sygnału przekazywanego przez organizacje radiowe i telewizyjne lub odbioru sygnału bezpośrednio od tych organizacji w procesie technicznym wprowadzania bezpośredniego. Usługi takich reemitentów mogą być oferowane za pośrednictwem przekazu satelitarnego, przekazu cyfrowego drogą naziemną, przekazu w systemach sieci mobilnych lub sieci zamkniętych opartych na protokole IP i podobnych sieci lub za pośrednictwem usług dostępu do internetu zdefiniowanych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2120 (6).
Reemitenci wykorzystujący takie technologie do celów swoich reemisji powinni zatem być objęci zakresem stosowania niniejszej dyrektywy i korzystać z mechanizmu wprowadzającego obowiązkowe zbiorowe zarządzanie prawami.
Aby zapewnić odpowiednie zabezpieczenia przed nieuprawnionym wykorzystaniem utworów i przedmiotów praw pokrewnych, co ma szczególne znaczenie w przypadku usług płatnych, usługi reemisji oferowane za pośrednictwem usług dostępu do internetu powinny być włączone w zakres stosowania niniejszej dyrektywy wyłącznie wówczas, gdy usługi reemisji są świadczone w środowisku, w którym do reemisji uzyskują dostęp tylko uprawnieni użytkownicy, a zapewniony poziom ochrony treści jest porównywalny do poziomu ochrony treści przekazywanych w sieciach zarządzanych, takich jak sieci kablowe lub sieci zamknięte oparte na protokole IP, w których reemitowane treści są kodowane.
Wymogi te powinny być wykonalne i odpowiednie.
- = -
(15) Aby dokonać reemisji pierwotnych transmisji programów telewizyjnych i radiowych, reemitenci muszą uzyskać zezwolenie od podmiotów wyłącznych praw do publicznego komunikowania utworów lub przedmiotów praw pokrewnych.
Aby zagwarantować pewność prawa reemitentom oraz aby zniwelować różnice w prawie krajowym w odniesieniu do takich usług reemisji, zastosowanie powinny mieć zasady podobne do zasad stosowanych wobec retransmisji drogą kablową, określonych w dyrektywie nr 93/83/EWG.
Zasady określone w tej dyrektywie obejmują obowiązek wykonania prawa do udzielenia lub odmowy udzielenia zezwolenia reemitentowi za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania.
Zgodnie z tymi zasadami prawo do udzielenia lub odmowy udzielenia zezwolenia jako takie pozostaje niezmienione, a regulacji podlega w pewnym zakresie jedynie wykonywanie tego prawa.
Podmioty uprawnione powinny otrzymać odpowiednie wynagrodzenie za reemisję swoich utworów i przedmiotów praw pokrewnych.
Przy ustalaniu rozsądnych warunków udzielania licencji na reemisję zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/26/UE (7), w tym wysokości opłat licencyjnych, powinno się uwzględniać między innymi wartość ekonomiczną użytkowania praw w obrocie handlowym, w tym wartość przypisywaną środkom reemisji.
Powyższe powinno pozostawać bez uszczerbku dla zbiorowego wykonywania prawa wykonawców i producentów fonogramu do jednorazowego godziwego wynagrodzenia za publiczne odtwarzanie fonogramów opublikowanych w celach handlowych, o którym mowa w art. 8 ust. 2 dyrektywy 2006/115/WE, oraz dla dyrektywy 2014/26/UE, a w szczególności dla jej przepisów dotyczących praw podmiotów uprawnionych w odniesieniu do wyboru organizacji zbiorowego zarządzania.
- = -
(16) Niniejsza dyrektywa powinna umożliwiać by umowy między organizacją zbiorowego zarządzania a reemitentami, w zakresie praw, które podlegają obowiązkowemu zbiorowemu zarządzaniu na mocy niniejszej dyrektywy, mogły zostać rozszerzone w taki sposób, aby miały zastosowanie do praw podmiotów uprawnionych, które nie są reprezentowane przez tę organizację zbiorowego zarządzania, bez możliwości wykluczania przez te podmioty uprawnione ich utworów lub przedmiotów praw pokrewnych ze stosowania tego mechanizmu.
W przypadkach gdy istnieje więcej niż jedna organizacja zbiorowego zarządzania zarządzająca prawami odnośnej kategorii na terytorium danego państwa członkowskiego, to państwo członkowskie, w odniesieniu do którego terytorium reemitent ubiega się o weryfikację lub pozyskanie prawa do reemisji, powinno stwierdzić, która organizacja zbiorowego zarządzania lub które organizacje zbiorowego zarządzania mają prawo do udzielenia lub odmowy udzielenia zezwolenia na reemisję.
- = -
(17) Wszelkie prawa samych organizacji radiowych i telewizyjnych w odniesieniu do własnych nadań, w tym do treści zawartych w programach, nie powinny podlegać obowiązkowemu zbiorowego zarządzaniu prawami mającemu zastosowanie do reemisji.
Na ogół reemitentów łączą z organizacjami radiowymi i telewizyjnymi bieżące stosunki handlowe, w związku z czym tożsamość tych organizacji jest reemitentom znana.
Wobec tego reemitenci stosunkowo łatwo mogą zweryfikować lub pozyskać prawa od organizacji radiowych i telewizyjnych.
Uzyskiwanie niezbędnych licencji od organizacji radiowych i telewizyjnych nie jest zatem dla reemitentów tak dużym obciążeniem, jak uzyskiwanie licencji od podmiotów uprawnionych do utworów i przedmiotów praw pokrewnych zawartych w reemitowanych przez nich programach telewizyjnych i radiowych.
Nie ma zatem potrzeby uproszczenia procesu udzielania licencji w odniesieniu do praw organizacji radiowych i telewizyjnych.
Należy jednak zapewnić, by w przypadkach podejmowania negocjacji przez organizacje radiowe i telewizyjne oraz reemitentów, negocjacje te prowadzone były w dobrej wierze, jeżeli chodzi o udzielanie licencji na prawa do reemisji objęte niniejszą dyrektywą.
Dyrektywa 2014/26/UE przewiduje podobne zasady odnośnie do organizacji zbiorowego zarządzania.
- = -
(18) Przepisy niniejszej dyrektywy dotyczące praw do reemisji wykonywanych przez organizacje radiowe i telewizyjne w odniesieniu do ich własnych transmisji nie powinny ograniczać podmiotom uprawnionym możliwości przeniesienia praw na organizację radiową lub telewizyjną albo organizację zbiorowego zarządzania, a tym samym zapewnienia sobie bezpośredniego udziału w wynagrodzeniach wypłacanych przez reemitenta.
- = -
(19) Państwa członkowskie powinny móc stosować przepisy dotyczące reemisji określone w niniejszej dyrektywie i przepisy dotyczące retransmisji określone w dyrektywie nr 93/83/EWG do sytuacji, gdy zarówno pierwotna transmisja, jak i reemisja odbywają się na ich terytorium.
- = -
(20) Aby zagwarantować pewność prawa i utrzymać wysoki poziom ochrony podmiotów uprawnionych, właściwe jest ustalenie, że gdy organizacje radiowe i telewizyjne przekazują swój sygnał będący nośnikiem programu w drodze wprowadzania bezpośredniego jedynie dystrybutorom sygnału, nie przekazując swoich programów bezpośrednio odbiorcom, zaś dystrybutorzy sygnału przekazują ten sygnał będący nośnikiem programu odbiorcom, aby umożliwić im oglądanie lub wysłuchanie programów, wówczas uznaje się, że miała miejsce tylko pojedyncza czynność publicznego komunikowania, w której uczestniczą, przez swój udział, organizacje radiowe i telewizyjne oraz dystrybutorzy sygnału.
Organizacje radiowe i telewizyjne oraz dystrybutorzy sygnału powinni zatem uzyskać od podmiotów uprawnionych zezwolenie na własny udział w pojedynczej czynności publicznego komunikowania.
Udział organizacji radiowej i telewizyjnej oraz dystrybutora sygnału w tej pojedynczej czynności publicznego komunikowania nie powinien skutkować wspólną odpowiedzialnością tych podmiotów za to publiczne komunikowanie.
Państwa członkowskie powinny nadal móc swobodnie decydować o warunkach uzyskania zezwolenia na taką pojedynczą czynność publicznego komunikowania, w tym o stosownych płatnościach na rzecz danych podmiotów uprawnionych, z uwzględnieniem odpowiedniego zakresu korzystania z utworów i przedmiotów praw pokrewnych przez organizację radiową lub telewizyjną oraz dystrybutora sygnału w ramach pojedynczej czynności publicznego komunikowania.
Na dystrybutorach sygnału, podobnie jak na reemitentach, spoczywa znaczne obciążenie związane z weryfikacją lub pozyskiwaniem praw, z wyjątkiem praw posiadanych przez organizacje radiowe i telewizyjne.
Państwom członkowskim należy zatem umożliwić postanowienie, że dystrybutorzy sygnału korzystają z mechanizmu obowiązkowego zbiorowego zarządzania prawami dotyczącymi ich transmisji, w ten sam sposób i w takim samym zakresie, jak reemitenci w odniesieniu do reemisji objętych zakresem stosowania dyrektywy nr 93/83/EWG i niniejszej dyrektywy.
W przypadku gdy dystrybutorzy sygnału jedynie udostępniają organizacjom radiowym i telewizyjnym „środki techniczne”, w rozumieniu orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w celu zapewnienia odbioru nadania lub poprawy odbioru tego nadania, dystrybutorów sygnału nie należy uznawać za uczestniczących w czynności publicznego komunikowania.
- = -
(21) W przypadku gdy organizacje radiowe i telewizyjne przekazują swój sygnał będący nośnikiem programu bezpośrednio odbiorcom, prowadząc tym samym pierwotną czynność transmisji, a jednocześnie transmitują ten sygnał innym organizacjom w procesie technicznym wprowadzania bezpośredniego, np. w celu zapewnienia jakości sygnału do celów reemisji, wówczas transmisje tych innych organizacji stanowią czynność publicznego komunikowania odrębną od czynności publicznego udostępniania prowadzonej przez organizację radiową lub telewizyjną.
W takich sytuacjach zastosowanie powinny mieć przepisy dotyczące reemisji określone w niniejszej dyrektywie oraz przepisy o retransmisji określone w dyrektywie nr 93/83/EWG, w brzmieniu zmienionym niniejszą dyrektywą.
- = -
(25) Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.
Mimo iż niniejsza dyrektywa może stanowić ingerencję w wykonywanie praw podmiotów uprawnionych w zakresie, w jakim ma miejsce obowiązkowe zbiorowe zarządzanie do celów wykonywania prawa do publicznego komunikowania w odniesieniu do usług reemisji, niezbędne jest wprowadzenie stosowania obowiązkowego zbiorowego zarządzania w ukierunkowany sposób i ograniczenie go do konkretnych usług.
- = -
(26) Ponieważ cele niniejszej dyrektywy, a mianowicie wspieranie transgranicznego świadczenia dodatkowych usług online w odniesieniu do niektórych rodzajów programów i ułatwianie reemisji programów telewizyjnych i radiowych pochodzących z innych państw członkowskich, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na ich rozmiary i skutki możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej.
Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
Jeżeli chodzi o transgraniczne świadczenie dodatkowych usług online, niniejsza dyrektywa nie zobowiązuje organizacji radiowych i telewizyjnych do świadczenia takich usług za granicą.
Nie zobowiązuje ona również reemitentów, aby włączali do swoich usług programy telewizyjne i radiowe pochodzące z innych państw członkowskich.
Niniejsza dyrektywa dotyczy wyłącznie wykonywania niektórych praw do reemisji w zakresie niezbędnym do uproszczenia udzielania licencji na korzystanie z praw autorskich i praw pokrewnych w związku z takimi usługami i w odniesieniu do programów telewizyjnych i radiowych pochodzących z innych państw członkowskich.
- = -